Każdy z nas stara się racjonalnie gospodarować swoim miesięcznym budżetem. Nie jesteśmy jednak w stanie przewidzieć każdego niespodziewanego wydatku. Niekiedy zdarza się, że do wypłaty pozostało jeszcze trochę czasu, a nam skończyły się już pieniądze. Pożyczka bankowa, czy w instytucji pozabankowej, wymaga czasu i zebrania niekiedy sporej ilości dokumentów. Nie sprawdzi się zatem w sytuacji, gdy zastrzyk gotówki jest nam potrzebny natychmiast. Z pomocą przychodzi tutaj jednak inne narzędzie, jakim jest debet na koncie.
Co to jest debet?
Najbardziej podstawowa definicja pojęcia „debet” oznacza nic innego jak ujemne saldo na rachunku bankowym. Powstaje on wówczas, gdy wydamy więcej pieniędzy, niż mieliśmy na naszym koncie w banku. Aby korzystanie z debetu było możliwe, konieczne jest zawarcie stosownej umowy z bankiem, w którym posiadamy rachunek osobisty. Co do zasady nie możemy bowiem dokonać zadłużenia na naszym koncie, jeżeli nie mamy przyznanego limitu. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki. Przykładowo, jeżeli zostanie nam naliczona opłata za kartę, a wysokość salda nie pozwala na jej uregulowanie, zostanie ona pobrana, a saldo zyska wartość ujemną. Możemy również otrzymać możliwość korzystania z debetu jako bonus od banku, np. w nagrodę za regularne korzystanie z konta.
Można zatem powiedzieć, że debet jest formą pożyczki, udzielaną przez bank, w którym posiadamy konto osobiste. Jest to jednak znacznie prostsze i wygodniejsze źródło finansowania nagłych wydatków niż zwykła pożyczka bankowa.
Jak i kiedy możemy skorzystać z debetu?
Na ogół otrzymanie możliwości skorzystania z debetu wymaga od nas jedynie przesłania wniosku za pośrednictwem serwisu transakcyjnego naszego banku. Aby złożyć taki wniosek, możemy także odwiedzić dowolny oddział. Samo wystąpienie o przyznanie limitu zadłużenia w naszym koncie osobistym nie jest zatem procedurą skomplikowaną. Nie wymaga bowiem od nas dostarczenia żadnych dodatkowych dokumentów jak np. zaświadczenie o dochodach. Samą decyzję o przyznaniu limitu i jego wysokości możemy uzyskać nawet w kilkanaście minut. Nie oznacza to jednak, że debet jest przyznawany każdemu.
Procedura przyznania limitu zadłużenia w koncie osobistym nie odbiega znacząco od tej stosowanej przy udzielaniu kredytu. Bank ma bowiem prawo sprawdzić naszą sytuację finansową i historię kredytową. Limit zadłużenia na koncie osobistym sięga zazwyczaj od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Wymogi nie są zatem tak rygorystyczne, jak w przypadku starania się o pożyczkę bankową. Jeżeli jednak nie otrzymujemy regularnych wpływów na konto lub w naszej historii BIK widnieją niekorzystne wpisy, debet może nie zostać nam przyznany.
Jak działa debet?
Jeżeli złożyliśmy wniosek i pozytywnie przeszliśmy weryfikację, zostanie nam przyznany debet na koncie. W praktyce polega on na tym, że będziemy mieli do dyspozycji dodatkowe środki, w ramach miesięcznego limitu. Środki te możemy wykorzystać w całości lub w części, w zależności od potrzeb. Spłata zaciągniętego w ten sposób zobowiązania odbywa się automatycznie. W momencie, gdy na nasz rachunek wpłyną środki, w pierwszej kolejności zostaną one przeznaczone na pokrycie debetu. Na pokrycie ujemnego salda mamy 30 dni od daty jego powstania, czyli wydania środków.
Działanie debetu jest bardzo podobne do kredytu odnawialnego. W związku z tym te dwa pojęcia są często mylone. Podstawowa różnica pomiędzy tymi dwoma produktami bankowymi dotyczy kwoty zadłużenia oraz terminu jego spłaty. W ramach kredytu odnawialnego możemy pożyczyć większe kwoty (nawet do 100 tysięcy złotych). Adekwatnie dłuższy jest także okres spłaty. Z reguły wynosi on do jednego roku, z możliwością przedłużenia. W przypadku debetu maksymalny limit wynosi z reguły nie więcej niż kilka tysięcy złotych, a okres spłaty zobowiązania to 30 dni.
Debet a kredyt — różnice
Czym zatem debet różni się od kredytu? W jednym i drugim przypadku przecież pożyczamy pieniądze od banku na określony procent.
Zasadnicza różnica polega na tym, że debet nie jest nam wypłacany jako określona kwota pieniędzy, jak to ma miejsce w przypadku kredytu. Możemy z niego korzystać w dowolnej wysokości, do przyznanego nam przez bank limitu. Ponadto z debetu możemy korzystać wielokrotnie. Wystarczy, że spłacimy dotychczasowe zobowiązanie i ponownie będziemy mogli wykorzystać przyznany limit w całości. Debet zostanie uruchomiony automatycznie, w momencie, gdy saldo naszego konta spadnie poniżej zera, czyli wtedy, gdy wydamy więcej pieniędzy niż mamy na koncie.
Inną cechą debetu odróżniającą go od kredytu bankowego, jest sposób jego spłaty. Kredyt bankowy co do zasady spłacamy w cyklicznych ratach przez dłuższy okres. Debet zaś jest spłacany jednorazowo w całości, a spłata odbywa się automatycznie, poprzez zasilenie rachunku bankowego środkami.
Koszt debetu na koncie
Debet, podobnie jak kredyt czy pożyczka, polega na korzystaniu z pieniędzy udostępnionych nam przez bank. Wiąże się to z dodatkowymi kosztami. Ich rodzaj i wysokość uzależnione są od oferty konkretnego banku, a nawet od tego, jaki rodzaj konta osobistego posiadamy. Przed skorzystaniem z tego instrumentu warto zatem dokładnie zapoznać się z tabelą opłat i prowizji dla naszego rachunku.
Na ogół debet jest oprocentowany. Jego wysokość będzie różna w zależności od banku. Co ważne, oprocentowanie naliczane jest wyłącznie od wykorzystanych środków, nie od całości przyznanego limitu. Banki mogą ustalić inne formy opłaty za korzystanie z debetu. Zatem nie w każdym banku będzie on oprocentowany. Może to być na przykład stała, określona kwota za skorzystanie z debetu. To, jaka forma rozliczania kosztów debetu będzie dla nas korzystniejsza, uzależnione jest od tego, jak korzystamy z debetu.
Korzystanie z debetu może wiązać się również z innymi, dodatkowymi opłatami. W niektórych bankach niewykorzystany limit może być obciążony prowizją. Niewielkie opłaty mogą dotyczyć również wydania i obsługi karty debetowej.
Limit debetowy w największych bankach
Jak już wspominaliśmy, debet możemy uzyskać w każdym banku, w którym posiadamy konto osobiste. Warto jednak podkreślić, że nie każdy rodzaj rachunku umożliwia otwarcie linii debetowej. Aby sprawdzić, czy możemy skorzystać z tego produktu bankowego przy koncie, musimy zapoznać się szczegółowo z ofertą naszego banku.
Warunki, na jakich zostanie przyznany debet, różnią się w zależności od instytucji. Przyjrzyjmy się, jak to wygląda w najpopularniejszych bankach.
PKO Bank Polski S.A.
W PKO Banku Polskim możemy otrzymać debet, jeżeli jesteśmy posiadaczami jednego z pięciu rodzajów kont: Konta za Zero, Konta bez Granic, Aurum, Platinium II lub Konta dla Młodych. Wysokość limitu jest uzależniona od rodzaju konta. Najniższy otrzymamy w ramach Konta dla Młodych (500 zł), najwyższy zaś w ramach konta Platinium II (5000 zł).
Również koszt korzystania z debetu uzależniony jest od rodzaju konta. W przypadku Konta za Zero jest to stała kwota, która wynosi 5 zł. Przy pozostałych rodzajach kont, limit debetowy obarczony jest opłatą w wysokości 7,2% od wykorzystanej kwoty.
ING Bank Śląski
Nieco inaczej przedstawia się kwestia uzyskania debetu w ING Banku Śląskim. Oferuje on bowiem możliwość uzyskania limitu do wysokości nawet sześciokrotności dochodów netto. Maksymalna kwota debetu, jaki możemy uzyskać to 50 000 zł.
Jeśli chodzi o koszty przyznanego debetu, to oprocentowanie wynosi 7,78%. Nie jest natomiast pobierana dodatkowa opłata za przyznanie limitu.
Bank Millenium
Nieco inaczej do kwestii opłat za korzystanie z debetu podchodzi Bank Millenium. Tutaj również nie poniesiemy dodatkowej opłaty za przyznanie limitu. Jednak odsetki od zobowiązania zapłacimy wyłącznie wtedy, gdy ujemne saldo utrzymuje się przez więcej niż 7 dni w miesiącu. Oprocentowanie utrzymuje się na podobnym poziomie jak w omówionych wyżej bankach i wynosi 7,44%.
Co się dzieje, gdy nie spłacimy debetu?
Debet spłacany jest automatycznie, w momencie zasilenia rachunku środkami pieniężnymi. Może jednak zdarzyć się sytuacja, że z jakiegoś powodu przestaniemy korzystać z konta, bądź wpływy nie pokryją w całości wykorzystanego debetu. W sytuacji, gdy nie uregulujemy zobowiązania w terminie, musimy liczyć się z podobnymi konsekwencjami, jak w przypadku zaniechania spłaty kredytu czy pożyczki. Do najważniejszych skutków należą negatywny wpis w BIK, żądanie spłaty zadłużenia, czy nawet wizyta komornika. Za permanentne spóźnienia w spłacie, bank może ukarać nas poprzez podwyższenie odsetek za korzystanie z debetu.
Co jeszcze warto wiedzieć? Pytania i odpowiedzi
Omówiliśmy najważniejsze aspekty związane z korzystaniem z debetu na rachunku bankowym. Poznaliśmy sposób jego działania oraz koszty z nim związane. Wiemy już także, czym różni się limit debetowy od klasycznego kredytu bankowego.
Wciąż jednak pozostaje szereg pytań, które chcielibyśmy zadać, zanim zdecydujemy się na skorzystanie z debetu. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.
Czy warto korzystać z debetu?
Debet zawsze jest opcją, którą należy rozważyć, jeżeli potrzebujemy pilnego zastrzyku gotówki. To, czy będzie on dla nas opłacalny, jest jednak uzależnione od kilku czynników. Należy odpowiedzieć sobie na pytanie, jakiej potrzebujemy kwoty i jakie koszty będą się z tym wiązały. Warto również zastanowić się, czy będziemy w stanie oddać dług w terminie. Przeważnie jednak debet będzie korzystną opcją. Zaletą jest chociażby fakt, że ponosimy koszty wyłącznie za jego wykorzystaną część. Jeżeli więc w danym miesiącu nie będziemy potrzebowali finansowania, nie poniesiemy dodatkowych kosztów.
Czy limit na karcie kredytowej i limit na karcie debetowej to to samo?
Posiadając konto osobiste w dowolnym banku, na ogół mamy również kartę debetową. Jak działa karta debetowa? Jest ona powiązana z naszym rachunkiem bankowym. Umożliwia zatem dokonywanie wypłat gotówki z bankomatów, a także płatności w sklepach stacjonarnych i internetowych. Środki na powyższe transakcje pobierane są z naszego konta.
Karta debetowa będzie działała także w ramach przyznanego limitu debetowego. Działa ona podobnie jak karta kredytowa. Nie jest to jednak to samo narzędzie. W przypadku karty kredytowej bank otwiera dla nas odrębny rachunek powiązany z tą kartą. Dodatkowo przy karcie kredytowej obowiązuje nas okres bezodsetkowy. Oznacza to, że jeżeli w ustalonym czasie spłacimy pożyczoną kwotę, to nie zostaną naliczone żadne odsetki. W przypadku limitu na karcie debetowej, w większości banków odsetki naliczane są od pierwszego dnia, w którym osiągniemy ujemne saldo.
Czy korzystanie z debetu jest widoczne w BIK?
Tak, debet jest rejestrowany w bazie BIK. W zależności od tego, jak podchodzimy do regulowania zobowiązań, może to działać na naszą korzyść lub niekorzyść. Korzystanie z debetu i jego systematyczna spłata, pozwoli nam na budowanie pozytywnej historii kredytowej. Jeżeli jednak będziemy spóźniać się ze spłatą, wpłynie to negatywnie na nasz scoring i może w przyszłości powodować problemy np. z zaciągnięciem kredytu mieszkaniowego.
Czy debet wpływa na zdolność kredytową?
Wiemy już, że korzystanie z debetu jest widoczne w BIK. Wiele osób zadaje sobie jednak pytanie, czy przyznany limit debetowy będzie brany pod uwagę przy ubieganiu się o kredyt. Większość banków bierze to pod uwagę, nawet jeśli nie korzystamy z debetu. Zanim zaczniemy ubiegać się np. o kredyt hipoteczny, warto zrezygnować z limitu debetowego przy naszym koncie osobistym.
Czy komornik może prowadzić egzekucję z debetu?
Co do zasady nie jest to możliwe, jednak wiele zależy od indywidualnej sytuacji dłużnika. Jeżeli wierzyciel będzie wnioskował o egzekucję z wierzytelności dłużnika, a komornik nie znajdzie innych środków, które może zająć, możliwe jest zajęcie przez niego debetu do wysokości przyznanego limitu.
Debet na koncie to mega wygodna opcja. Ja miałem debet i korzystałem z niego po korek. Ale był jeden warunek. Do 10 każdego miesiąca saldo musiałem mieć dodatnie.